Czynny żal to sposób na uniknięcie kary za spóźnienie lub pomyłkę w opłacaniu podatków lub składaniu deklaracji w urzędzie skarbowym. Instytucja czynnego żalu pozwala uchronić się przed mandatem skarbowym, grzywną, a nawet wyrokiem pozbawienia wolności.

Czynny żal chroni przedsiębiorcę przed karą, jednak nie zwalnia z obowiązku uregulowania zaległości oraz odsetek. Nie będzie również skuteczny, jeśli przedsiębiorca:

był wezwany w związku z popełnionym czynem zabronionym, a organy podatkowe udokumentowały już popełnione przez niego przestępstwo,
zorganizował grupę lub nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego,
jest w trakcie postępowania kontrolnego.

Czynny żal stanowi zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego przez podatnika. Ten ma możliwość złożenia go osobiście, za pośrednictwem poczty lub elektronicznie. Przedsiębiorca może wykorzystać w tym celu wzór czynnego żalu, który zawiera informacje niezbędne, aby uznać czynny żal za skuteczny.

Pismo powinno odnosić się do właściwego adresata, określać osobę składającą czynny żal, opisywać charakter czynu i istotne okoliczności, a także informować, czy popełniony czyn został naprawiony lub wskazywać termin planowanego uiszczenia zaległości.