Jak napisać ugodę o zachowek? zachowek to instytucja prawa cywilnego, z którą kojarzy się roszczenie pominiętego w dziedziczeniu spadkobiercy ustawowego. Niemniej jednak roszczenie o zapłatę zachowku jest znacznie szersze i może obejmować inne uposażenia.
Spis treści:
Wprowadzenie
Sprawdź, czym jest zachowek, jak obliczyć wysokość kwoty pieniężnej zachowku, kiedy przedawnia się zachowek i jak żądać zapłaty zachowku. Dowiedz się również, w jaki sposób zawrzeć ugodę o wypłatę zachowku. Pobierz profesjonalnie przygotowany przez nas wzór ugody o zachowek:
Ugoda o zachowek – wzór
Jakie roszczenia może obejmować zachowek?
Powszechnie przyjmuje się, że roszczenie o wypłatę zachowku lub jego uzupełnienie przysługuje wyłącznie wówczas, gdy „pominięcie” w dziedziczeniu wynika z woli spadkodawcy złożonej w testamencie.
Jednakże zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, roszczenie o wypłatę zachowku przysługuje również kiedy testamentu nie było i obejmować może dokonane przez spadkodawcę darowizny, zapisy, a nawet poniesione przez zmarłego koszty wychowania i wykształcenia.
Co więcej, roszczenie tytułem zachowku może zostać wysunięte także wtedy, gdy majątek spadkowy nie przedstawia znacznej wartości.
W większości spraw o zachowek strony mają problem ze znalezieniem porozumienia, choć do zawarcia ugody warto dążyć. Bezsprzecznie ugoda o zachowek jest najlepszym rozwiązaniem. Wszczęcie postępowania sądowego o wypłatę zachowku wiąże się bowiem z obowiązkiem poniesienia znacznych kosztów.
Sam wpis sądowy w sprawie o zachowek wynosi 5 % dochodzonej kwoty. Dodać również należy, że skomplikowane sprawy sądowe trwają wiele miesięcy i mogą być wyczerpujące emocjonalnie.
… z tych względów warto naprawdę zrobić wiele, by uniknąć sprawy o zachowek.
Jak załatwić zachowek polubownie?
Jeśli obie strony (uprawniony oraz zobowiązany do zapłaty zachowku) potrafią znaleźć porozumienie i nie ma sporu co do wysokości zachowku, powinni wziąć pod uwagę możliwość zawarcia ugody.
Za ugodą przemawia przede wszystkim:
- możliwość szybkiego rozliczenia spraw spadkowych
- uniknięcie dodatkowych kosztów
- oszczędzenie niepotrzebnych nerwów
- minimum formalności.
Warto zaznaczyć, że umowa o zachowek może być zawarta w zwykłej formie pisemnej. W treści umowy można dokonać swobodnego rozliczenia oraz złożyć oświadczenie, że umowa wyczerpuje wszelkie roszczenia stron.
Zatwierdzenie przez sąd lub notariusza
Dodatkowo jak każda inna, także umowa przekazania zachowku, może zostać zatwierdzona przez sąd lub podpisana w obecności notariusza (umowa z podpisami notarialnie poświadczonymi).
W takim przypadku pomocnym okazać się może przygotowany przez prawnika wzór ugody o wypłatę zachowku.
Jeżeli strony nie chcą lub nie potrafią dojść do porozumienia, sprawę o zachowek można skierować do sądu.
Jednak uwaga: przed złożeniem pozwu należy doręczyć zobowiązanemu pismo o zachowek, jako dowód na podjęte uprzednio próby ugodowego rozwiązania sprawy w ramach ugody o zachowek.
Jak obliczyć wartość zachowku?
Zawierając ugodę o zachowek lub składając pozew o wypłatę zachowku do sądu, należy wskazać wysokość zapłaty zachowku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu cywilnego do wyliczenia zachowku trzeba przede wszystkim określić wartość czystej wartości spadku.
Jest to różnica pomiędzy stanem czynnym spadku, czyli wartością wszystkich praw należących do spadku, według ich stanu z chwili otwarcia spadku i cen z chwili wypłaty zachowku, a stanem biernym spadku, na który składają się długi spadkowe z pominięciem długów wynikających z zapisów i poleceń.
Następnie pod uwagę należy wziąć wysokość przysługującego udziału w spadku. Ten należy podzielić przez:
- ⅔ jeśli zachowku dochodzi małoletni lub osoba niezdolna do pracy
- ½ w każdym innym przypadku.
Co ważne: ugoda o zachowek może obejmować inne kwoty niż wynikające z przedstawionego wyliczenia, bowiem jak w każdym innym przypadku taki i tu obowiązuje swoboda umów. Umowa o rozliczenie zachowku nie może jednak nadużyć prawa żadnej ze stron.
Kiedy przedawnia się roszczenia o wypłatę zachowku?
Zachowek jest roszczeniem majątkowym, dlatego tak jak inne roszczenia pieniężne ulega przedawnieniu. Termin przedawnienia wynosi pięć lat, które liczyć należy od dnia ogłoszenia testamentu, a jeśli spadkodawca nie zostawił testamentu od dnia otwarcia spadku, którym zazwyczaj jest dzień śmierci spadkodawcy.
Po upływie terminu przedawnienia, uprawniony do zachowku traci możliwość dochodzenia wypłaty roszczenia na drodze postępowania sądowego. Niemniej jednak wciąż może dojść do ugody zapłaty zachowku.
W takim przypadku również pomocnym może okazać się przygotowany przez nas wzór ugody o zachowek. Ugoda taka nie wymaga wtedy żadnej pomocy prawnej, zawarcie ugody ogranicza się jedynie do wypełniania pól znajdujących się we wzorze.
Jak napisać ugodę o zachowek samemu?
Jeżeli ugoda między stronami polegać będzie na ustaleniu kwoty pieniężnej, którą zobowiązany zapłaci z tytułu zachowku uprawnionemu, to pismo ugodowe może zostać zawarte w dowolnie wybranej przez strony formie.
Oczywiście ważne, jest, aby ugoda taka sporządzona została na piśmie dla ewentualnych celów dowodowych. Forma pisemna ugody jest bezwzględna i nienegocjowalna. Ugoda może mieć dowolną treść, nie mus być długa i skomplikowana, ważne jednak, aby znalazły się w niej wszystkie niezbędne informacje.
… i co bardzo ważne: dokument o zapłatę zachowku musi zostać podpisany czytelnym podpisem przez każdą ze stron. Ponadto dokument ten należy sporządzić w tylu egzemplarzach, ile osób zawiera ugodę (każda ze stron musi posiadać swój egzemplarz).
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by ugoda o zachowek została zawarta w formie aktu notarialnego – nie jest to jednak warunek konieczny. Notarialna ugoda w sprawie zachowku niesie za sobą ten minus, że strony będą musiały ponieść koszty notarialne związane z obsługą notarialną.
Koszty notariusza mogą natomiast wahać się od kilkuset do kilku tysięcy złotych – jak widzisz, są to niemałe kwoty.
Podsumowanie
Podział majątku spadkowego w ramach ugody zaoszczędzi obu stronom czasu, stresu i kosztów związanych w sprawie o zachowek.
Kluczowe w dążeniu do podpisania ugody staje się oczywiście ustalenie sprawiedliwej kwoty pieniężnej zapłaty zachowku. Jeśli dojdzie do porozumienia w tej kwestii, śmiało można pobrać przygotowany przez nas wzór ugody o zachowek i dokonać sformalizowania negocjacji.
Opracowane na podstawie: źródła
Podobne wzory pism:
