Jak napisać umowę pożyczki w rodzinie np. od rodziców? aby dokument spełniał wszystkie normy prawne, które mogą okazać się kluczowe choćby dla Urzędu Skarbowego? aby ułatwić Ci to zadanie, przygotowaliśmy gotowy wzór umowy pożyczki, pobierzesz go w dalszej części poradnika!
Brak stabilnego zatrudnienia czy też niedostateczna zdolność kredytowa mogą sprawić, że osoba ubiegająca się o pożyczkę w banku otrzyma decyzję odmowną. W takiej sytuacji ratunkiem bardzo często okazuje się pożyczka od rodziny.
To dobre rozwiązanie również wtedy, kiedy pragniemy uniknąć dodatkowych kosztów i oddać tyle, ile pożyczyliśmy (Pożyczka nieoprocentowana od rodziny). Co warto wiedzieć na temat pożyczki w rodzinie i jak udokumentować taką transakcję, aby uniknąć przyszłych nieporozumień?
Spis treści:
Jakie zalety ma pożyczka w rodzinie?
Na pożyczkę od rodziny decydują się najczęściej osoby, którym bank odmówił kredytu. Taka sytuacja może mieć miejsce na skutek nieterminowego spłacania poprzednich rat, stwierdzenia niewystarczającej zdolności kredytowej czy też braku stabilnego zatrudnienia.
Rodzinne pożyczki preferują także osoby, które nie mają zaufania do instytucji finansowych, obawiają się ukrytych kosztów lub chcą zaoszczędzić na kosztach okołokredytowych. Pożyczka nieoprocentowana od rodziny jest najkorzystniejszym rozwiązaniem – o ile oczywiście któryś z członków rodziny jest w stanie jej udzielić.
Poniżej zamieszczam wzór umowy pożyczki w rodzinie (ogólna umowa oraz wzór umowy pożyczki od rodziców):
Umowa pożyczki w rodzinie – wzór
Umowa pożyczki pieniędzy od rodziców – wzór
Jak udokumentować pożyczkę w rodzinie?
O pomoc finansową najczęściej zwracamy się do rodziny, z którą utrzymujemy dobry kontakt. Pieniądze potrafią jednak stać się przyczyną nieporozumień i konfliktów, dlatego nawet rodzinną pożyczkę warto udokumentować poprzez sporządzenie umowy.
Pisemnie sporządzona umowa pożyczki w rodzinie zapewni poczucie bezpieczeństwa obu stronom. Osobę udzielającą pożyczki zabezpieczy przed ewentualnym brakiem zwrotu pieniędzy na czas, natomiast osobę biorącą pożyczkę przed dodatkowymi roszczeniami, zmianą oprocentowania czy żądaniem wcześniejszego zwrotu.
Umowa pożyczki w rodzinie a podatek?
Zapisy kodeksu cywilnego określają sposób postępowania w przypadku udzielania pożyczek prywatnych, czyli również pożyczek w rodzinie. W kodeksie znajdują się więc między innymi informacje o tym, kiedy pożyczka tego typu powinna być zgłoszona do Urzędu Skarbowego w celu jej opodatkowania oraz jaka kwota pożyczki jest wolna od tego podatku.
Zasadniczo, umowa pożyczki w rodzinie jest bowiem umową cywilnoprawną, a ta wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (czyli podatku PCC). Podatek ten stanowi 2% kwoty pożyczki, jednak pożyczkobiorca nie zawsze musi go zapłacić.
Osoba biorąca pożyczkę podlegającą opodatkowaniu powinna liczyć się z tym, że niedopełnienie formalności lub przyjęcie pieniędzy „do ręki” może skutkować karą od urzędu skarbowego w kwocie powiększonej aż do 20% sumy pożyczki.
Zwolnienie z podatku za umowę pożyczki w rodzinie
Podatku PCC od umowy pożyczki w rodzinie nie zapłaci osoba, która zadłuża się u najbliższej rodziny, tj.:
- małżonka,
- zstępnych (dzieci, wnuków i prawnuków),
- wstępnych (rodziców, dziadków i pradziadków),
- pasierba,
- rodzeństwa,
- ojczyma,
- macochy,
- teściów.
Warunkiem zastosowania w tych przypadkach “kwoty wolnej od podatku” jest pożyczenie sumy nieprzekraczającej 9637 zł od jednej z tych osób w ciągu pięciu lat. Takiej umowy pożyczki nie trzeba zgłaszać, a tym samym nie trzeba również odprowadzać od niej żadnego podatku.
Innym wyjątkiem jest pożyczka udzielona przez znajomych, osoby obce lub dalekich członków rodziny. W przypadku takich transakcji można uniknąć opłat jeśli:
- pożyczki od jednej osoby w ciągu 3 lat nie przekroczyły sumy 5 000 zł,
- pożyczki od kilku osób nie przekroczyły kwoty 25 000 zł.
Jeśli sumy te zostaną jednak przekroczone, pożyczkobiorca będzie musiał zgłosić umowy pożyczki do Urzędu Skarbowego i zapłacić 2% podatku liczonego od różnicy pomiędzy sumą pożyczek a kwotą zwolnioną od podatku.
Jak uniknąć podatku od rodzinnej pożyczki?
Pożyczka od rodziny na zakup mieszkania czy duży remont z pewnością przekroczy kwotę wolną od podatku, czyli 9637 zł. W takiej sytuacji pożyczkobiorca nadal ma szansę uniknąć konieczności uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 2% poprzez złożenie deklaracji PPC-3 do Urzędu Skarbowego.
Osoba biorąca pożyczkę ma na to 14 dni od daty dokonania przelewu owej pożyczki. Dodatkowo, oprócz samej deklaracji powinna złożyć w tym celu również dokument potwierdzający przelew środków (lub przekaz pocztowy). Należy pamiętać jednak, że zasada ta nie obowiązuje w przypadku pożyczek między teściami, synową i zięciem.
Jak sporządzić umowę pożyczki w rodzinie?
Chociaż umowa pożyczki nie musi przyjmować formy dokumentu, to warto spisać ją na wypadek ewentualnych nieporozumień i konfliktów.
W umowie pożyczki w rodzinie powinny znaleźć się między innymi takie informacje, jak:
- data i miejsce zawarcia umowy,
- dane stron transakcji z określeniem stopnia pokrewieństwa,
- przedmiot umowy, czyli kwota pożyczki,
- numer konta bankowego i dane właściciela (w przypadku przelewu środków na konto),
- wysokość oprocentowania (jeśli pożyczka jest udzielana na procent),
- termin zwrotu kwoty pożyczki,
- podpisy obu stron transakcji.
Spisana w ten sposób umowa ma moc prawną, nawet jeśli nie jest potwierdzona notarialnie. Należy zachować swój egzemplarz na wypadek kontroli Urzędu Skarbowego. Warto dopilnować również prawidłowego wykonania samego przelewu środków na konto pożyczkobiorcy – w jego tytule powinno znaleźć się określenie „pożyczka rodzinna”.
W jaki sposób zgłosić pożyczkę w rodzinie?
Jeśli pożyczka zaciągnięta w rodzinie nie spełnia opisywanych wyżej kryteriów, to należy zgłosić ją do Urzędu Skarbowego. W tym celu konieczne jest wypełnienie formularza PCC-3. Pożyczkobiorca może skorzystać z formy tradycyjnej, czyli przekazać druk odpowiedniemu urzędowi lub wypełnić formularz online i wysłać go przez internet.
Drugie rozwiązanie może okazać się bardziej praktyczne, bowiem nie wymaga od podatnika wychodzenia z domu. Wystarczy zalogować się do portalu podatkowego i wypełnić właściwy formularz, podając w nim:
- swoje dane osobowe,
- informacje o wysokości pożyczki,
- określenie relacji pomiędzy pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą.
W przypadku konieczności zapłaty podatku od pożyczki osoba zgłaszająca umowę może uregulować go zarówno w kasie urzędu, jak i bezpośrednio na jego konto bankowe.
